Het begon allemaal in 2005. Veteraan Edo van den Berg ervoer een gemis van uniformiteit rondom de viering van de Nationale Veteranendag. Van den Berg zag hoe veel dorpsgenoten de Nederlandse, de Friese, of zelfs helemaal geen vlag uithingen. Daarom besloot hij om zijn eigen vlag te ontwerpen, die inmiddels bekendstaat als dé Veteranenvlag©. In dit interview vertellen we je alles over het ontstaan veteranenvlag; van het proces, dat niet zonder slag of stoot ging, tot hoe de vlag dankzij samenwerking met Veteranenshop officieel erkend werd en uitgroeide tot een landelijk symbool.
Edo van den Berg
Edo van den Berg vertelt: “2005 was het jaar waarin ik samen met een aantal andere veteranen therapie volgde tegen, onder andere, PTSS. Het werd ons ten strengste afgeraden om naar Den Haag af te reizen tijdens de Nationale Veteranendag omdat dit de slagingskans van onze therapie in gevaar zou kunnen brengen. Ik wilde met een signaal kunnen laten zien dat er iets bijzonders aan de hand was, en niet alleen in Den Haag. De gebruikelijke Nederlandse vlag wordt door sommige dorpsbewoners wel uitgehangen op 4 en 5 mei en tijdens de Nationale Veteranendag, maar ik wilde een aparte vlag voor veteranen ontwerpen waardoor mensen ook vragen zouden gaan stellen.”
Afgekeurd ontwerp
Dit versterkte de noodzaak om zelf aan de slag te gaan en een eigen ontwerp te bedenken. In de beginfase van het proces stuitte de initiator op enkele problemen. Zo was bijvoorbeeld in de eerste opzet het gebruik van de Nederlandse driekleur met het veteranenlogo afgebeeld. Dit werd afgekeurd door de betreffende vlaggenproducten omdat het direct bewerken van de Nederlandse vlag verboden is. Edo: “Het werd daardoor een stuk ingewikkelder om iets te ontwerpen waarin de Nederlandse identiteit wel herkenbaar zou zijn, want dat wilde ik graag”.
In de therapieruimte stond een computer waarop Van den Berg de eerste ontwerpen maakte: “Feitelijk ben ik op die computer maar wat gaan aanklooien met het combineren van verschillende kleuren en vlaggen. Deze ontwerpen waren vooral gebaseerd op mijn eigen ervaringen als Dutchbat III-militair, en bevatten naast de Nederlandse driekleur alleen lichtblauw als toevoeging. In de therapiegroep zaten echter ook veteranen die in Afghanistan, Libanon, en zelfs nog in Nieuw-Guinea hadden gediend. Één van hen zag waarmee ik bezig was en vroeg zich af of de vlag niet symbool zou moeten staan voor álle Nederlandse veteranen, en niet alleen voor diegenen die naar Bosnië waren afgereisd.”
Edo kon zich hier wel in vinden, het moest immers een vlag worden die stond voor álle Nederlandse veteranen. De vraag wierp zich op welke kleuren en symbolen gebruikt konden worden om dit te bereiken. “Ik zocht naar een manier waarop ik, zonder de wet te overtreden, tóch de Nederlandse driekleur erin kon verwerken.’ Het idee werd geboren om de driekleur diagonaal te plaatsen, wat volgens de Nederlandse wetgeving wel is toegestaan.” Van den Berg vervolgt: ‘Ik heb toen gewoon wat witte lakens gepakt en ben met kleurstiften aan de gang gegaan. Zo ben ik al spelenderwijs tot het huidige ontwerp gekomen.”
Definitief ontwerp
Dan breekt het onvermijdelijke moment aan: het definitieve ontwerp wordt verstuurd naar een vlaggenproducent en Van den Berg plaatst een bestelling voor de eerste tien exemplaren bij wijze van proef. “Het was de vraag of de investering zich wel zou terugverdienen. In die tijd zat ik nog in therapie en ik moest rondkomen van een WIA-uitkering. Die eerste bestelling kostte 500 euro maar tijdens het ontwerpproces en wanneer ik vertelde waarmee ik bezig was, kreeg ik veel complimenten van andere veteranen over het initiatief. Ik had inmiddels van meerdere veteranen de toezegging gekregen dat die er hoe dan ook één wilden afnemen. Zonder die toezeggingen was het plan waarschijnlijk nooit van de grond gekomen. Dan had ik mij beperkt tot het laten maken van één vlag, alleen voor mijzelf.”
Niet veel later wordt er een doos bezorgd, afkomstig van de Dokkumer Vlaggen Centrale. Edo: “Dat moment was supergaaf. Ik opende de doos en scheurde de plastic verpakking meteen los. Voor het eerst had ik de definitieve vlag in mijn handen, dat was wel echt een wow-moment! Dan zie je namelijk pas echt of de gekozen kleuren er ook in het eindresultaat goed uitspringen. Die kleuren heb je eerder alleen maar op je computerschermpje of op een stuk stof dat ik met viltstift had ingekleurd, zien staan.
Het gaf ook wat extra’s dat ik nooit de intentie heb gehad om er een product van te maken wat verder zou uitgroeien als nationaal symbool,” vervolgt van den Berg, “het ging mij er eigenlijk alleen maar om dat ik op die ene Veteranendag een vlag kon ophangen.”
Groeiende belangstelling
Uiteindelijk kregen steeds meer veteranen weet van het bestaan van de vlag en nam de belangstelling ervoor toe: “De eerste zes vlaggen was ik zo kwijt. Daarna heb ik nog een tijdje lopen leuren met vier vlaggen waarvan er een nog een tijdje in de kast is blijven liggen. Op een dag meldde zich een veteraan bij me, die vroeg of ik nog een vlag had. Hij kende een medewerker van de Stichting Veteraan en Thuisfront, die het symbool landelijk wilde introduceren. Het sprak hem aan dat de vlag enerzijds universeel is maar dat toch iedere veteraan er zijn of haar eigen missie(s) in kan herkennen.”
Door meer ruchtbaarheid aan het bestaan te gaan geven en de vlag op grotere schaal te verkopen, zouden alle veteranen de vlag kunnen uithangen. De Stichting Veteraan en Thuisfront nam de productie en distributie daarom over. Ook werd de vlag niet langer uitsluitend aan veteranen aangeboden, maar aan elke burger en organisatie die zijn of haar betrokkenheid en waardering wilde tonen”, aldus van den Berg.
Samenwerking Veteranenshop
De financiële middelen van de Stichting Veteraan en Thuisfront waren op een zeker moment niet langer toereikend om de productie en verkoop van de Veteranenvlag voort te zetten. De angst bestond dat dit het eind van de vlag zou betekenen, totdat Veteranenshop in beeld verscheen. Eerder werkten de Stichting en Veteranenshop al samen en het idee werd geboren om de vlag onder te brengen bij Veteranenshop. Hierdoor kon het voortbestaan van de vlag worden gegarandeerd.
Mooie Toekomst
In 2020 breekt er een memorabel moment aan. Voor het eerst wordt de veteranenvlag gehesen op het Malieveld in Den Haag in verband met de Nederlandse Veteranendag. In 2021 zijn er nieuwe hoogtepunten; Veteranenshop wordt overgenomen door veteraan H. Nagtegaal en de veteranenvlag wordt officieel door Defensie en de Nederlandse overheid erkend. Sindsdien is de vlag niet meer weg te denken bij evenementen waar veteranen bij betrokken zijn
Nationaal symbool
Veteranenshop maakt in 2023 een professionaliseringsslag en zet zich in om de vlag nog beter bij ‘normale’ burgers onder de aandacht te brengen, zodat ook deze zich kunnen uiten en hun steun, waardering en erkenning kunnen uitspreken voor veteranen. Hiermee groeit de Veteranenvlag gestaag verder uit en gaat een mooie toekomst tegemoet als hét nationale symbool voor alle Nederlandse Veteranen.
Veteranenvlag© – Alle rechten voorbehouden.
De Veteranenvlag is auteursrechtelijk beschermd en eigendom van Veteranenshop. Dit betekent dat producten met de veteranenvlag niet gekopieerd, geexploiteerd of anderszins gebruikt mogen worden zonder toestemming van Veteranenshop. Bij onrechtmatig gebruik, op welke wijze dan ook, kunnen juridische stappen worden ondernomen.
